Fotowoltaika na nieużytkach – ile można zarobić?

W czasach rosnących cen energii i dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł, fotowoltaika na nieużytkach staje się coraz popularniejszą formą inwestycji wśród właścicieli gruntów. Nieużytki, czyli grunty, które do tej pory nie przynosiły żadnych korzyści ekonomicznych – ze względu na słabą jakość gleby, niekorzystne położenie czy utrudnienia w uprawie – mogą dziś stać się źródłem regularnego dochodu pasywnego. Ile można na tym zarobić i na co zwrócić uwagę?

Dlaczego warto inwestować w fotowoltaikę na nieużytkach?

Nieużytki rolne lub nieużytkowane działki to często tereny klasy IV, V i VI – o małej wartości rolniczej. Dla rolników lub właścicieli prywatnych takich gruntów ich utrzymanie to koszt, a nie zysk. Tymczasem inwestycja w farmę fotowoltaiczną może diametralnie odmienić sytuację. Dzięki odpowiedniemu nasłonecznieniu i przemyślanej infrastrukturze, nawet kilka hektarów nieużytków może generować dochód rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

Dowiedz się też, czy Twoja działka nadaje się pod farmę wiatrową.

Ile można zarobić? Przykładowe wyliczenia

Potencjalne zarobki zależą od kilku czynników: powierzchni działki, mocy zainstalowanej farmy, lokalizacji, dostępności sieci energetycznej oraz modelu współpracy (dzierżawa gruntu vs. własna inwestycja).

• Dzierżawa gruntu pod farmę fotowoltaiczną to jedna z najprostszych form czerpania zysku. Właściciel działki nie ponosi kosztów budowy ani eksploatacji instalacji, a RVMV płaci regularny czynsz dzierżawny. Stawki wynoszą średnio od 10 000 do 20 000 zł rocznie za hektar, przy umowie na 25–30 lat. To stabilny, przewidywalny dochód, który nie wymaga aktywnego zaangażowania właściciela.
• Własna inwestycja w farmę PV – choć kosztowna (inwestycja od kilkuset tysięcy do kilku milionów złotych), może przynosić większe dochody, sięgające nawet 100 000–200 000 zł rocznie z jednego megawata mocy zainstalowanej, w zależności od ceny sprzedaży energii i dopłat z rynku mocy. Oczywiście, taka forma wymaga wiedzy, finansowania i obsługi prawnej, ale daje większą niezależność.

Zobacz, jak obliczyć potencjalny zysk z dzierżawy ziemi pod OZE.

Na co zwrócić uwagę przy zastosowaniu fotowoltaiki na nieużytkach?

Przy zastosowaniu fotowoltaiki na nieużytkach ważne jest dokładne sprawdzenie, czy dana działka rzeczywiście nadaje się pod inwestycję w farmę słoneczną. Choć pojęcie „nieużytki” sugeruje grunty pozbawione wartości, w kontekście fotowoltaiki liczy się coś więcej niż tylko brak upraw. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na klasę gruntu – najlepiej, gdy jest to ziemia klasy IV, V lub VI, ponieważ w takim przypadku nie trzeba przeprowadzać kosztownego i czasochłonnego odrolnienia.

Niezwykle istotny jest również dostęp do sieci elektroenergetycznej. Działka oddalona o wiele kilometrów od najbliższego punktu przyłączenia może okazać się nieopłacalna, ponieważ koszty budowy przyłącza będą bardzo wysokie. Dlatego analiza możliwości technicznych i warunków przyłączenia do sieci to jeden z pierwszych kroków, jakie należy wykonać.

„Nieużytek może dziś przynosić większy zysk niż ziemia uprawna – pod warunkiem, że postawisz na energię odnawialną.” – Eksperci RVMV

Kolejnym czynnikiem jest ekspozycja terenu – najlepiej sprawdzają się działki płaskie lub lekko nachylone na południe, niezacienione przez drzewa, zabudowania lub inne przeszkody. Ważna jest także powierzchnia – inwestycje w farmy fotowoltaiczne wymagają zazwyczaj minimum 1–2 hektarów, aby były opłacalne, a im większy areał, tym lepsze możliwości skalowania przedsięwzięcia.

Nie można pominąć kwestii formalnych. Teren musi mieć uregulowany stan prawny – brak roszczeń, sporów własnościowych, czy ograniczeń wynikających z planu zagospodarowania przestrzennego to absolutna podstawa. W przypadku braku miejscowego planu, konieczne może być uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy.

Ważnym aspektem jest też lokalizacja względem obszarów chronionych przyrodniczo. Grunty objęte programem Natura 2000, położone w parkach krajobrazowych czy na terenach zalewowych mogą być wyłączone z możliwości zabudowy instalacjami PV.

Przeczytaj, jak przygotować działkę pod farmę fotowoltaiczną.

Kiedy fotowoltaika na nieużytkach to dobry wybór?

Fotowoltaika na nieużytkach to dobry wybór wtedy, gdy działka, mimo że nie ma wartości rolniczej czy budowlanej, posiada cechy, które czynią ją atrakcyjną pod względem energetycznym i inwestycyjnym. Przede wszystkim jest to korzystne rozwiązanie, gdy grunt jest nieużytkowany od lat i nie przynosi żadnego dochodu – a jego przekształcenie w źródło stałego, pasywnego przychodu może całkowicie odmienić jego potencjał ekonomiczny.

Tego typu inwestycja sprawdzi się doskonale, jeśli działka ma niską klasę bonitacyjną (IV, V, VI), co pozwala uniknąć skomplikowanego odrolnienia i związanych z tym kosztów. Ogromne znaczenie ma również bliskość linii elektroenergetycznej – jeśli w zasięgu kilku–kilkunastu metrów przebiega infrastruktura energetyczna, podłączenie instalacji do sieci będzie dużo prostsze i tańsze. Działki o korzystnej ekspozycji południowej, z dobrym nasłonecznieniem i bez naturalnych przeszkód (np. wysokich drzew czy budynków) również świetnie nadają się pod montaż paneli PV.

Fotowoltaika na nieużytkach to również idealna opcja dla właścicieli gruntów, którzy nie planują ich użytkowania rolniczego ani budowlanego, a jednocześnie nie chcą ich sprzedawać. W takiej sytuacji możliwe jest np. zawarcie długoterminowej umowy dzierżawy z firmą specjalizującą się w budowie farm fotowoltaicznych – taką jak RVMV – co pozwala uzyskać stały dochód przez 25–30 lat, bez inwestowania własnych środków.